30 jun Impulsaankopen voorkomen moeilijk? Met deze 10 tips lukt het je wel!
Impulsaankopen voorkomen is best een dingetje. Wist je dat bijna 70% van de Nederlandse consumenten regelmatig een of meerdere impulsaankopen doet tijdens het shoppen? Dat vrouwen sneller in de verleiding vallen dan mannen en daardoor meer geld uitgeven aan impulsaankopen? En dat er in veel kledingkasten honderden euro’s aan ongedragen kleren hangen die in een impuls zijn gekocht? Ik zal maar niet hebben over de hoeveelheid overbodige, vaak ongebruikte spullen die onze kasten, zolders en schuren bewonen. Waarbij veel dingen zelfs in hun originele fabrieksverpakking te vinden zijn.
Waarom doen we impulsaankopen?
Allereerst, wat is een impulsaankoop? Dat zijn alle dingen die je in een opwelling en niet geheel doordacht aanschaft. Deze drang om spullen te kopen wordt aangestuurd door je brein. Namelijk door het onbewuste deel van je brein. Die kan namelijk de voor en nadelen van zo’n aankoop niet tegen elkaar afwegen waardoor je in de mooie verkoperspraatjes trapt. Eenmaal thuis doet het bewuste gedeelte van je brein zijn intrede waarna vragen als ‘Heb ik dit echt nodig’, ‘Staat dit mij wel?’, ‘Waar berg ik dit nou op?’ in je opkomen. Al snel verandert je enthousiasme in twijfel daarna in spijt omdat je weer iets in een impuls hebt gekocht.
Tegenwoordig is het gemakkelijker dan ooit om impulsaankopen te doen omdat er eigenlijk bijna geen drempel bestaat die ons het kopen van spullen moeilijk maakt. Waar je vroeger bijvoorbeeld de stad in moest om nieuwe kleren of schoenen te kopen, kun je nu met een paar klikken je digitale winkelmandje volgooien met spullen. Elke behoefte die je hebt kan bij wijze van spreken meteen bevredigd worden. En dat allemaal vanuit je luie stoel, warm bedje of zelfs tijdens de koffiepauze op je werk.
Naast het gemak van onder andere online shoppen, heb je mensen die vaak uit gewoonte impulsaankopen doen. Als je goed naar kijkt, hebben deze mensen een aantal eigenschappen gemeen die ze gevoeliger maakt voor dit soort aankopen, namelijk:
– Ze willen aan een bepaald imago dan wel status voldoen. Dus kopen ze spullen, kleren of andere dingen waarvan ze denken dat anderen onder de indruk van zullen zijn. Zoals een bloesje of accessoires in de laatste modetrend.
– Ze ervaren angst en hebben meer moeite om de emoties die ze tijdens het winkelen voelen onder controle te houden. Denk bijvoorbeeld aan die laatste spijkerbroek op het schap die toevallig je maat is en ook nog in de aanbieding is… terwijl je 2 identieke exemplaren achter in je kast hebt liggen met een label eraan. Maar hè, het is de laatste én in de aanbieding!
– Ze zitten niet lekker in hun vel, dus kopen ze spullen om die gevoelens te compenseren. Helaas is dat geluksmomentje van kortdurende aard omdat de daarbij vrijkomende gelukshormoon, dopamine, kort daarna verdwijnt. En ben je in no time emotioneel terug bij af.
– Ze willen ongeacht de gevolgen meteen kopen wat hun hartje op dat moment beheert.
– Ze vinden shoppen super leuk, in het Engels staan ze ook bekend als funshoppers. En omdat het kopen van spullen ze zo’n plezier geeft, doen ze impulsieve aankopen zodat ze de bijkomende plezier blijven ervaren. Wat volgens mij ook een gevolg is van de dopamine die na elke aankoop weer vrij komt.
Hoe voorkom je impulsaankopen?
Het achterliggende mechanisme is je bekend. De reden waarom je impulsief spullen aanschaft is je ook bekent. Met deze kennis op zak heb je een goed begin om de verleidingen in de winkels te weerstaan. Maar vaak is dat niet afdoende. Daarom heb ik 10 tips op een rij gezet zodat jij de neiging om een impulsaankoop te doen met gemak kunt weerstaan:
1. Weet wat je in huis hebt, ruim daarom je huis eerst op
Door eerst te ontspullen kom je vaak achter dat je meer spullen in huis hebt dan je nodig denkt te hebben. Mijn klanten komen tijdens het opruimen vaak achter dat ze alles wat ze nodig hebben, al in huis hebben. Wat is het gevolg hiervan? Nou, dat de volgende keer dat ze leuke spulletjes in de aanbieding tegenkomen, ze deze met gemak in de winkel laten staan. Ze hebben namelijk precies dat in huis wat ze leuk vinden en hebben dus niets meer nodig.
En mocht je toevallig iets nodig hebben, dan weet je wat je precies moet aanschaffen en kom je thuis met dat wat je nodig hebt. Weten wat je in huis hebt, helpt je om bewuster te winkelen. Deze manier van shoppen heeft heel veel voordelen. Je voorkomt dat je huis niet meer dichtslibt met spullen. Je bespaart geld en draagt je steentje bij aan ons milieu. Want wat je niet koopt, hoef niet opgeruimd of weggegooid te worden. Win win situatie!
Lees ook: Huis opruimen: waar moet ik beginnen?
2. Shop met een boodschappenlijstje
Buiten de dagelijkse boodschappen, maak er een gewoonte van om een lijstje te maken als je gaat winkelen. Op deze manier val je niet zo snel meer ten prooi aan impulsaankopen. Een boodschappenlijstje houd je zogenaamd bij de les. Mensen die zonder een lijstje boodschappen doen of gaan shoppen, zijn gevoeliger voor koopjes, lekkere dingen (snoep, chips of frisdrank) of hebbedingen.
Denk maar aan de bekende IKEA- of Actiontaferelen. Je stapt een van deze winkels binnen om een nieuw dekbed, 6 glazen of een pot lijm te kopen… Een paar uur later sta je bij de kassa met een winkelwagen vol met allerlei leuke dingen die je achteraf gezien niet nodig had. Of ergens in huis al een exemplaar (of meer) van hebt liggen.
3. Gebruik het shoppen niet als therapie
Veel mensen gaan winkelen om hun verdriet, boosheid, frustratie te compenseren. Soms zelfs omdat ze zich vervelen. Ik ben geen therapeut, wel een ervaringsdeskundige in deze materie, want ook ik heb het winkelen als therapie gebruikt. En het heeft me helemaal niet geholpen om met deze gevoelens te dealen. Integendeel, door de toenemende hoeveelheid spullen in huis, werd ik niet bepaald gelukkiger.
Laat me eerlijk zijn. Door het shoppen als therapie te gebruiken, pak je de onderliggende oorzaak van deze gevoelens helemaal niet aan. Het is een ware oppervlakkige aanpak van een gevoel dat een diepere oorzaak heeft. Materialisme compenseert deze gevoelens zelden. En als het wel dat effect heeft, dan is het zelden voor langere tijd.
Ik heb in de loop van de jaren geleerd dat je op de lange termijn beter af bent wanneer je achterhaalt wat jou verdrietig maakt. Vervolgens leren hoe hiermee om te gaan door een oplossing te vinden die niets te maken heeft met winkelen. Dit geldt ook voor boosheid, frustratie en verveling. Er zijn talloze gezondere, goedkopere en emotioneel duurzamere manieren om met deze gevoelens om te gaan.
4. Stel jezelf kritische vragen
Stel jezelf eens kritische vragen tijdens het winkelen. Dit is een gemakkelijke manier om te achterhalen of je op het punt staat een impulsieve aankoop te doen. Deze vragen schudden je bewuste brein als het ware wakker waardoor je uit de kooproes gehaald wordt. Wat zeker goed van pas komt als je vaak in een impuls spullen koopt in kledingwinkels, Ikea, Action, Hema of op de rommelmarkt.
Ik heb een paar voorbeelden van kritische vragen voor je op een rij gezet:
– Was ik van plan om dit te kopen?
– Heb ik hier én nu de drang gekregen om dit te kopen?
– Heb ik een plek om dit op te bergen of neer te zetten?
– Ben ik 100% bereid om tijd te maken om dit volgens de handleiding schoon te maken of te onderhouden?
– Wil ik hiermee een rotdag of gevoel goed maken?
– Koop ik het om iets te vieren? Zo ja, stond het al langer op mijn verlanglijstje?
– Koop ik het om een versleten exemplaar te vervangen?
– Hoe vaak ga ik het gebruiken?
– Wil ik hiermee indruk maken op anderen?
– Past dit wel bij wie ik nu ben en hoe ik in het leven sta? Denk hierbij aan kleding
Als bijvoorbeeld je antwoord op vraag 1 een ‘Nee’ is, dan is de kans groot dat je te maken hebt met een impulsaankoop. En een ‘Ja’ op vraag 5, dan heb je ook te maken met een zogenaamde ‘feel good’ aankoop.
Schrijf bovenstaande vragen (je kunt natuurlijk andere vragen bedenken die beter bij je passen) op een papiertje en stop dit in je portemonnee of tas. Je kunt ook notitie app op je telefoon gebruiken. Zo heb je deze vragen altijd bij de hand en gebruik van maken of je wel of niet te maken hebt met een ondoordachte aankoop.
5. Neem letterlijk afstand van je potentiële impulsaankoop
Weet je wat ook goed werkt om impulsaankopen te vermijden? Letterlijk afstand nemen van je potentiële nieuwe aanschaf. Er is niks mis mee om tegen de winkelmedewerker te zeggen dat je even over na wilt denken. Je kunt een ommetje lopen, bakkie koffie of thee drinken om zo rustig erover na te denken.
Het beste is om jezelf aan te leren om een nachtje, 2, 3, 7 en in sommige gevallen zelfs 14 nachten om over te slapen. Een time-out nemen van 7 of 14 dagen klinkt misschien drastisch, maar dat is het absoluut niet. De duur ervan hangt namelijk af van je koopgedrag, het gemak waarmee je de mooie verkoperspraatjes van je afschudt of hoe vol jouw huis is. En niet te vergeten of het om een grote of dure aankoop gaat.
Overtuig jezelf bij dit proces dat je absoluut niks mist. Integendeel. Afstand nemen geeft je de ruimte om eens rustig na te denken. Heb je eerder een blouse gekocht in die kleur, hoe stond het, hoe voelde het, paste het wel etc. Ook kun je nagaan of je niet al in het bezit bent van een zwarte rok of goudkleurige sneakers. Verder geef je jezelf ook de kans om te voelen of dat wat je wilt kopen een aanwinst is. Bijvoorbeeld maakt het je leven makkelijker of wil je indruk op iemand maken?
Wanneer je na de time-out die blouse of goudkleurige sneakers nog steeds wilt kopen, dan schaf je het gewoon aan. Je bent ondertussen achter gekomen dat je een plek voor hebt, gaat gebruiken en dat het echt bij je past. Door afstand te nemen koop je spullen bewuster wat niet alleen goed is voor je portemonnee, maar ook voor je huis (minder spullen die voor rommel zorgen) en het milieu. Bovendien is de kans groot dat je door de time-out te nemen, je de potentiële nieuwe aanwinst vergeten bent. Dat is best een leuke bijkomstigheid.
Last but not least, zo’n time-out kun je ook prima toepassen tijdens het winkelen op vakantie. Bedenk eens hoeveel miskoopjes je hiermee zult voorkomen.
6. Let op met wie je winkelt
Heb jij een vriendin of vriend die een impuls shopper is? Dan is de kans groot dat je door haar koopgedrag beïnvloedt wordt. In zo’n geval is het raadzaam om zo min mogelijk samen te shoppen. Het beste is zelfs om helemaal niet met deze vriendin te winkelen. Hard, vind je niet? Maar…
Ik bedoel absoluut niet dat je je vriendschap moet verbreken. Maar als het je opvalt dat samen shoppen met deze vriendin vaak uitloopt in het aanschaffen van onnodige spullen of dingen waar je niet blij van wordt, dan is het tijd om de dynamiek te veranderen. Doe dit alleen als je graag wilt dat er minder spullen je huis binnenkomen. Bijvoorbeeld nadat jij je huis opgeruimd hebt of als jij je huis gemakkelijker opgeruimd wilt houden.
In plaats van samen de stad ingaan om spullen aan te schaffen, kun je kijken wat jullie anders samen kunnen ondernemen. Jullie kunnen vast andere activiteiten samen doen. Zoals sporten, wandelen of gewoon bij elkaar over de vloer komen.
7. Daag jezelf uit om minder spullen te kopen
Hou je van challenges? Daag jezelf dan uit om bijvoorbeeld gedurende 1 maand (6 maanden of zelfs 1 jaar) niks te kopen dat niet tot je dagelijkse boodschappen behoort. Dit is voor sommige mensen een super efficiënte manier om minder impulsaankopen te doen.
Het mooie aan zo’n challenge is dat je voelt hoe het is om geen spullen te kopen die niet tot je dagelijkse boodschappen behoren. In dit proces word je bewust dat je prima kunt leven met dat wat je al hebt. En mocht je toch iets nodig hebben, dan kun je onderzoeken hoe het is om iets van een ander te lenen of te huren. Want iets lenen of huren scheelt je ook veel spullen in huis.
8. Voorkom alle mogelijke verleidingen
In het geval dat jij met pijn en moeite een op het eerste gezicht superhandig, ontzettend leuke of onweerstaanbare koopje niet kunt weerstaan, dan is het zaak om alle mogelijke verleidingen te ontlopen. Als geen ander weet jij welke winkels tot jouw achillespees behoren. Vermijd deze winkels. Op het moment dat je daar iets moet aanschaffen, stap binnen met je boodschappenlijstje in de hand en hou je daaraan.
Is de kringloopwinkel, braderie of rommelmarkt jouw achillespees? Naast deze zoveel mogelijk vermijden, spreek voor je de deur uit gaat dat je alleen die spullen koopt die op jouw lijstje staan. Neem desnoods gepast geld mee. Wat ook goed helpt, is om je bankpas thuis te laten zodat je niet in verleiding komt om alsnog geld op te nemen.
Lees ook: Hoe kom je thuis zonder rommel van de kindervrijmarkt?
9. Vermijd alle vormen van reclame
Reclames zijn funest voor je koopgedrag. Reclamemakers weten met name je onbewuste brein zo te beïnvloeden dat je het gevoel krijgt dat je gelukkiger, mooier, aantrekkelijker, stoerder en super gezond bezig bent als je hun product koopt. Ook weten ze feilloos hoe ze je bepaalde gevoelens kunnen aanpraten. Zoals er niet bij horen, niet goed genoeg zijn of de ultieme oplossing mis te lopen als je hun product niet aanschaft.
Herkenbaar? Dan is het zaak om al deze advertenties zoveel mogelijk uit de weg te lopen zodat je niet alleen impulsaankopen voorkomt. Maar ook geen luchtkastelen meer aanschaft. Waar vind je advertenties? Denk aan de gratis tijdschriften die je bij de meeste supermarkten mee kunt nemen. Is dat je achillespees? Laat ze voortaan in het rek liggen.
Koop je veel spullen via nieuwsbrieven? Vaak ben je met een klik in de desbetreffende webshop. Een paar klikken verder ben je de nieuwe eigenaar van het aangeprezen product. Wil je impulsaankopen via dit kanaal vermijden? Schrijf je dan uit.
Hetzelfde geldt als je veel onnodige spullen in een impuls koopt via die handige apps op je telefoon. Als jij je hierin herkent, haal deze digitale reclamefolders van je telefoon. Zo ook de apps van winkelketens of online webshops.
Als laatste, blokkeer advertenties die tijdens het internetten te zien krijgt. Dit kun je doen door de instellingen van je browser aan te passen of door een app te downloaden.
Lees ook: Hoe ruim je je mailbox op een handige manier op?
10. Bereken hoeveel uur je ervoor moet werken
Weet je precies wat je netto uurloon is? Nee? Zoek het dan eens even op en onthoud het want hiermee kun je de neiging om impulsaankopen de toen de nek omdraaien (figuurlijk dan).
Wanneer je in de smiezen hebt dat je iets meteen wilt kopen, dan moet je maar eens de vraagprijs omrekenen naar de hoeveelheid uren die je ervoor moet werken. Hoeveel uur van je leven moet je voor die volle winkelwagen van de IKEA of Action werken? Zijn die onweerstaanbare items die gewerkte uren wel waard?
Ga vervolgens een stapje verder: Wat als je elk uur van je vrije tijd hetzelfde financiële waarde heeft als je gewerkte uren… zijn deze spullen je vrije tijd en geld en het onderhouden wel waard? Of het schoonmaken, opbergen, verplaatsen van A naar B of zelfs het repareren?
Wanneer je zo tegenaan kijkt, word je potentiële nieuwe aanwinst een stuk minder aantrekkelijk en niet zo onweerstaanbaar.
Stapsgewijs impulsaankopen vermijden, ook jij kunt het!
Minder impulsaankopen doen, vraagt de nodige tijd en doorzetting van je om het onder de knie te krijgen. Ik weet er namelijk alles van want ‘been there done that’. Daarom is het belangrijk om dit stapsgewijs aan te pakken zodat je met behulp van bovenstaande tips al doende achter komt welke het beste voor jou werken. Voor de ene persoon is het ontspullen en opruimen van haar huis voldoende om de koopgraagheid in te perken. De andere heeft daarentegen meer handvatten nodig zoals het opruimen, een boodschappenlijstje en de kritische vragen. Kortom, minder spullen kopen is een leerproces. Vergelijk het met een nieuwe gewoonte aanleren. Want daar lijkt het heel erg op. Dat vraagt tijd en geduld, maar het is zeker haalbaar!
Lukt het jou om impulsaankopen te weerstaan?
Zo ja, hoe pak je dat aan?
Zo niet, hoe komt dat?
Wil je mijn handige opruimtips ontvangen? Schrijf je hier in voor mijn Opruimmails.
Als dank voor je inschrijving ontvang je mijn 7 handige opruimtips om je eerste stapjes te zetten naar een opgeruimd huis.
Geen reactie's